Żywotność żarówek - porównanie długości świecenia żarówek tradycyjnych, LED i energooszczędnych

Ekonomiczność i jakość zawsze powinny iść w parze. Zasada ta dotyczy także żarówek, które wybieramy do oświetlenia budynków w środku i na zewnątrz, podwórek czy urządzeń. Odkąd została wynaleziona żarówka, światło i lampy towarzyszą nam nieustannie, zarówno przy pracy, podczas odpoczynku, w dzień, jak i w nocy. Mając na uwadze ten fakt, warto zwracać uwagę na wydajność i żywotność żarówek, których używamy.

Czy mamy możliwość przewidzieć jak długo będzie świecić dana żarówka? Jakie żarówki będą najlepszym wyborem - tradycyjne, LED-y czy energooszczędne? Sprawdź koniecznie!

Żywotność żarówki - co warto o niej wiedzieć?

Trwałość żarówek to inaczej ich średnia żywotność, czyli czas (liczba godzin), w jakim są one w stanie oświetlać przestrzeń. Warto pamiętać, że oceny żywotności żarówek przeprowadzane są w laboratoryjnych, czyli w warunkach niemal idealnych. Na co dzień istnieje jednak wiele dodatkowych czynników, które wpływają na ich żywotność (np. wibracje, skoki elektryczne, zbyt niska temperatura lub ekstremalne skoki temperatur).

Na rynku żarówek możemy znaleźć różne rodzaje tego typu produktów, posiadające też odmienne parametry - od żarówek halogenowych, LED-owych, tradycyjnych, po żarówki fluorescencyjne, oszczędzające energię i wiele innych. Gdzie możemy sprawdzić, jaka będzie żywotność żarówki, którą chcemy kupić? Informacje o maksymalnej ilości godzin pracy znajdziemy w opisach produktów przy danych technicznych.

Nieprawidłowe dobranie żarówek może skutkować skróceniem ich żywotności. Warto podkreślić, że niektóre żarówki są tak zaprojektowane, aby wytrzymywały ciężkie warunki. Do miejsc, w których żarówka musi spełniać specjalne wymagania, należy m.in. piekarnik, lodówka czy ogród, gdzie produkt ten jest narażony na wiele niesprzyjających czynników, w tym atmosferycznych.

W zależności od typu żarówki może ona mieć inną średnicę oraz odmienny czas działania. Modele klasyczne zazwyczaj cechują się najkrótszą żywotnością. Z kolei nowoczesne i innowacyjne żarówki pozwalają nam na osiągnięcie równie przyjemnej barwy światła, jaką daje żarówka tradycyjna, przy znacznie dłuższej żywotności i wydajności.

Tradycyjne żarówki oświetleniowe - długość świecenia

Tradycyjna żarówka wolframowa jest jedną z tych, których żywotność jest najkrótsza. Średni czas świecenia wynosi około tysiąca godzin, co sprawia, że wymaga ona wymiany częściej niż raz w roku.

Do zalet takich żarówek należy ich cena. Zazwyczaj są one bardzo tanie. Ponadto, wiernie oddają kolory, a ich temperatura barwowa jest ciepła, niezmienna i wynosi około 2700 K.

Natomiast wadą tego rozwiązania jest niska sprawność i trwałość. Co więcej, większość tradycyjnych modeli pobraną energię zamienia na energię cieplną, a światło stanowi tylko 5 procent energii elektrycznej. Oznacza to, że nasze rachunki za prąd będą obejmować opłatę za wytworzenie przez żarówkę - nie tylko światła - ale i ciepła.

Skuteczność świecenia tego typu żarówek zależy od temperatury żarnika. Z kolei im wyższa będzie temperatura, tym szybciej zużyje się materiał, z którego wykonano drucik. Co ciekawe, dla zmniejszenia szybkości odparowywania wolframu, bańkę wypełnia się gazem obojętnym, a wtedy żarnik może pracować w wyższych temperaturach. Część mocy żarówki pochłaniają jednak wówczas gazy, dlatego żarnik powinien być krótszy.

Warto pamiętać, że od 2009 roku w Polsce ze sprzedaży zostały wycofane żarówki żarowe, które cechują się mocą 100 W i większą oraz żarówki matowe, a w kolejnych latach wprowadzano dalsze ograniczenia.

Żarówka LED - najbardziej wydajna?

Żarówka LED to dioda elektroluminescencyjna świecąca. Cechą szczególną tego rodzaju produktu jest niewielki pobór prądu i niska wartość napięcia zasilającego, przy zapewnieniu całkiem wysokiego poziomu luminancji. Diody LED są wydajniejsze od tradycyjnych produktów tego typu. Okres żywotności żarówki LED może wynosić od 15 tysięcy do nawet 100 tysięcy godzin pracy, w przypadku modeli wysokiej klasy, co sprawia, że żarówki LED będą świecić znacznie dłużej niż modele tradycyjne.

Do zalet żarówki typu LED należy nie tylko niski pobór prądu, ale i duża sprawność, małe straty energii czy też spora wartość luminancji oraz mniejszy rozmiar. Plusem diod LED jest również ich odporność na wstrząsy, trwałość i to, że nie posiadają drucika, który mógłby ulec zniszczeniu. Nie jest to jednak rozwiązanie bez wad. Największym minusem żarówek LED jest ich wysoka cena. Jednak w stosunku do długości pracy i niskiego poboru energii, wydatek ten z czasem nam się zwróci.

Warto podkreślić jednak, że w zależności od producenta, żarówki te mogą zostać wyposażone w lepsze lub gorsze komponenty. Wybierając dobrej jakości żarówkę LED, będziemy mieli pewność, że nie wyprodukuje ona dodatkowego ciepła. Wysokiej klasy produkty mają skonstruowany system wspomagający odprowadzanie ciepła, który dodatkowo wydłuża czas działania. Doskonale sprawdza się on przy żarówkach o sporej mocy. Dużą część wnętrza produktu tego typu zajmuje radiator odpowiedzialny za chłodzenie. 

Decydując się na żarówki LED, możesz nie tylko wybrać pożądaną moc i dopasować je do indywidualnych potrzeb, ale również masz możliwość wyboru odcieni i kolorów. Wymiana tego typu produktu nie będzie potrzebna przez najbliższe kilka, kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt lat w przypadku najlepszych żarówek. Wszystko jednak zależy od tego, jak często będziemy ich używać.

Żarówki energooszczędne - czy warto w nie inwestować?

Żarówka energooszczędna składa się ze szklanej rurki (formowanej w różne kształty) i korpusu. Taką żarówkę wypełnia się odpowiednią mieszanką gazów, a te pod wpływem wyładowań energetycznych emitują promieniowanie UV. Promieniowanie pada na biały proszek pokrywający obudowę, który emituje promienie widzialne i pełni rolę filtra, pochłaniającego promienie UV.

W zależności od typu żywotność żarówki energooszczędnej może wynosić od 8 tysięcy do 12 tysięcy godzin. Żarówki oszczędzające energię, świetlówki kompaktowe czy żarówki fluorescencyjne stały się popularne z uwagi na znacznie mniejszy pobór prądu, niż tradycyjne źródła światła.

Takie produkty wytwarzają mniej ciepła i zazwyczaj są odporne na uszkodzenia. W zależności od intensywności użytkowania mogą świecić one od kilku do kilkunastu lat. Co więcej, ich ceny sukcesywnie spadają. Dodatkowo możemy wybierać spośród szerokiej gamy kolorów i poziomów światła. Tego typu rozwiązania mają sporo zalet, jednak posiadają też kilka wad.

Przede wszystkim żarówki energooszczędne zawierają niewielką ilość rtęci, dlatego wymagają specjalnej utylizacji. Chociaż w trakcie pracy pobierają bardzo niewielkie ilości prądu, do rozruchu muszą zużyć więcej energii elektrycznej i potrzebują więcej czasu na rozgrzanie. Najlepiej nadadzą się do pomieszczeń, w których lampa używana jest przez dłuższą ilość godzin bez włączania i wyłączania.

Niestety nie sprawdzą się w korytarzach oraz pokojach przechodnich. Przyjmuje się jednak, że koszt użytkowania żarówki tego typu jest niższy niż w przypadku, gdy używamy żarówek tradycyjnych.

Co zrobić, by przedłużyć żywotność żarówek?

Aby wydłużyć liczbę godzin pracy żarówki, warto przede wszystkim wybrać produkt odpowiedni do miejsca i zadania, jakie ma spełniać. Przykładowo, jeśli źle dobierzemy żarówki żarowe i halogenowe, ich gorące włókna pod wpływem wibracji mogą zostać uszkodzone i w ostateczności żarówka się spali.

Z kolei produkty przeznaczone do montażu w różnego rodzaju urządzeniach powinny być odpowiednio wzmocnione, ponieważ w przeciwnym razie nie sprostają dodatkowemu obciążeniu. Jeżeli natomiast szukasz żarówki na dwór, sprawdź, czy wybrany model jest odporny na trudne warunki atmosferyczne. Dobrym wyborem są wówczas żarówki posiadające czujnik ruchu, który pozwoli nam zaoszczędzić na rachunkach za prąd. Natomiast kupując żarówki do piekarnika lub lodówki, warto zapłacić więcej, ale mieć pewność, że produkt ten będzie odporny na skrajne temperatury.

Jeżeli żywotność żarówek, które kupujemy, jest zbyt krótka, koniecznie sprawdźmy także napięcie w instalacji elektrycznej.

Jaką barwę światła wybrać?

Barwę światła wyrażamy w Kelwinach (K). Duża ilość Kelwinów świadczy o tym, że oświetlenie ma zimniejszy i bielszy odcień, z kolei ich mniejsza ilość mówi nam o cieplejszej, nieco żółtej barwie.

Pamiętajmy, że w zależności od tego, czy światło ma służyć do relaksu i odpoczynku, czy do nauki i pracy, powinno mieć trochę inny odcień. Oprawy emitujące światło o barwie dziennej, w zakresie od 5000 K do 6500 K to dobry pomysł na doświetlenie ekspozycji, szyldów, reklam czy pomieszczeń w ciągu dnia.

Optymalna dla naszego wzroku będzie z kolei temperatura barwowa w granicach 4 000 K do nawet 6000 K. Barwa ta pomoże nam w koncentracji i pozwoli na wiele godzin pracy, dlatego żarówki emitujące takie światło będą idealne w biurach, w których wymagany jest duży wysiłek wzrokowy.

Lampa emitująca chłodną barwę w granicach od 3800 K do 4300 K świetnie sprawdzi się na korytarzach, parkingach i jako światło uliczne. Takie oświetlenie powinno pojawiać się też w miejscach, w których ani nie pracujemy, ani nie odpoczywamy.

Regenerować się i wypoczywać powinniśmy przy żarówce emitującej barwę ciepłą (około 2700 K do 2900 K).

Przeliczanie mocy poszczególnych źródeł światła

Zgodnie z uproszczonym przelicznikiem LED na Wat możemy założyć, że 1 W diod LED to około 8.3 - 12.5 W oświetlenia tradycyjnego. Z kolei 1 W (w oświetleniu tradycyjnym), to około 0,12 W (w oświetleniu LED-owym).

Nie jest to jednak uniwersalna metoda, ponieważ każda żarówka może cechować się inną wydajnością. Co ciekawe, dwie takie same diody LED, ale od różnych producentów, mogą nam dać całkiem inną ilość światła.

Żarówka tradycyjna o mocy 30 W to odpowiednik żarówek LED o mocy około 5 W, z kolei tradycyjną żarówkę o mocy 100 W możemy porównać do żarówek LED mających około 15 W. Dioda elektroluminescencyjna dająca nam światło o mocy około 8 W to odpowiednik tradycyjnej żarówki o mocy 50 W. Warto pamiętać, że mniejsza moc żarówek LED wcale nie oznacza, że świecą one słabiej.

Podsumowanie - które żarówki sprawdzą się najlepiej?

Chociaż w trakcie zakupów wybór żarówki tradycyjnej, a nawet energooszczędnej może okazać się tańszym rozwiązaniem, patrząc na koszty eksploatacji tych produktów, warto zainwestować jednak w LEDy. Pomimo tego, że cechuje je wysoka cena, to mają również większą żywotność. Dobrej jakości LED-y, są również znacznie bezpieczniejsze i bardziej przyjazne dla środowiska. Możemy wskazać także na dużą trwałość żarówek LED, a ponadto dostaniemy je w pięknych formach. W sprzedaży występują w różnych stylach, kształtach oraz odcieniach.

Niektórym jednak przeszkadza lub nie podoba się światło, które emitują takie produkty i wolą inwestować w żarówki energooszczędne. Wielu klientów jest również przekonanych do tradycyjnych rozwiązań i preferuje tradycyjną żarówkę. Chociaż jej żywotność i jej trwałość jest znacznie niższa - chętniej ją kupią.

Pamiętajmy, że zarówno jasność świecenia, jak i barwę powinniśmy wybierać według własnego uznania oraz tego, do czego ma nam posłużyć konkretne oświetlenie. Na rynku znajdziemy halogeny, diody LED, żarówki tradycyjne, energooszczędne i wiele innych. Ich żywotność może się od siebie różnić nie tylko w zależności od rodzaju i typu, ale i jakości żarówki oraz producenta. Jednak to, jaki produkt wybierzemy, zależy przede wszystkim od naszych indywidualnych potrzeb i oczekiwań.